یکی از زمان های پر استفاده در زبان ترکی استانبولی، زمان حال گسترده (geniş zaman)  می باشد که در روزمره و امور مختلف توسط مردم استفاده می شود. در این مقاله قصد داریم در رابطه با زمان حال گسترده، کاربرد های آن در زبان ترکی استانبولی صحبت کنیم.

زمان حال گسترده چیست؟

زمان گسترده در زبان ترکی استانبولی همانطور که از اسم آن پیداست، منحصر به زمان خاصی نمی باشد و زمان های گذشته، حال و آینده را در بر می گیرد و مربوط به وقایع کلی است.

ساختار زمان حال گسترده در جملات مثبت

برای صرف افعال مثبت در زمان حال گسترده می توانید از فرمول زیر استفاده نمایید:

ضمایر متصل شخص + پسوند زمان حال گسترده (که در ادامه مقاله آورده شده) + ریشه فعل

1. در صورتی که ریشه فعل به حرف صدا دار ختم شود پسوند “r” به انتهای ریشه فعل اضافه می شود.

به عنوان مثال:

Uyu + r = uyur

Söyle + r = söyler

2. در صورتی که ریشه ی فعل به حرف بی صدا ختم شود، به تعداد هجای ریشه فعل دقت می کنیم.

اگر ریشه ی فعل یک هجا داشته باشد این پسوند ها را با توجه به اخرین حرف صدا دار ریشه فعل اضافه می کنید:

ar / -er-

به عنوان مثال:

git + er = gider

yap + ar = yapar

در صورتی ریشه ی فعل دو و یا بیشتر از دو هجا داشته باشد پسوند های زیر را با توجه به اخرین حرف صدا دار اضافه می کنید:

ır / -ir / -ur / -ür-

به عنوان مثال:

Konuş + ur = konuşur

Anlat + ır = anlatır

نکته: 13 تا از فعل های تک هجایی بر خلاف قانون شماره دو عمل می کنند این فعل ها عبارتند از:

al + ır = alır

bil + ir = bilir

bul + ur = bulur

ol + ur = olur

gel + ir = gelir

öl + ür = ölür

kal + ır = kalır

gör + ür = görür

dur + ur = durur

var + ır = varır

san + ır = sanır

ver + ir = verir

vur + ur = vurur

مثال صرف مثبت زمان حال گسترده در ترکی استانبولی:

 ساختار زمان حال گسترده در جملات منفی

برای ساختن حال گسترده منفی نیاز نیست پسوند های حالت مثبت را بیاورید، برای منفی کردن از پسوند maz/-mez– برای تمامی ضمیر ها جز شخص اول مفرد و جمع استفاده می کنیم و برای شخص اول مفرد و جمع از پسوند منفی ma– و me– استفاده می‌کنیم.

ضمایر متصل شخص + ma / -me / -maz / -mez- + ریشه فعل

مثال صرف منفی زمان حال گسترده در ترکی استانبولی:

ساختار زمان حال گسترده در جملات سوالی مثبت:

در این حالت بر ای ساختن جمله سوالی از پسوند های سوالی “mı / mi / mu / mü” استفاده می کنیم.

فرمول ساخت جملات سوالی در حال گسترده عبارت است از:

 ضمایر متصل شخص + پسوند سوالی + پسوند زمانی حال گسترده + ریشه فعل

مثال صرف سوالی مثبت زمان حال گسترده در ترکی استانبولی:

ساختار زمان حال گسترده در جملات سوالی منفی

فرمول ساخت جملات سوالی منفی در حال گسترده عبارت است از:

ضمایر متصل شخص + پسوند سوالی + پسوند منفی ساز +ریشه فعل

مثال صرف سوالی منفی زمان حال گسترده در ترکی استانبولی:

کاربرد های زمان گسترده در زبان ترکی استانبولی:

• در رابطه با قوانین ثابت می توانیم صحبت کنیم:

.İnsanlar doğar, büyür ve ölür

انسان ها به دنیا میان، بزرگ میشن و از دنیا میرن.

• در رابطه با روتین و عادت ها می توانیم صحبت کنیم:

.Her gün kitap okurum

هرروز کتاب می خونم.

•  در حالت سوالی می توانیم محترمانه امر کنیم:

?Kapıyı kapatır mısın lütefn

درو میبندی لطفا؟

مثال های زمان گسترده در زبان ترکی استانبولی:

سخن آخر

در این مقاله در رابطه با زمان پرکاربرد حال گسترده صحبت کردیم، کاربرد های آن را بیان کردیم و در انتها مثال های متنوعی در این باره آوردیم. اگر شما هم مثال های دیگری را بلد هستید با ما در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.