Bu programda; kentleşme, endüstrileşme ve teknolojik gelişmelerin yol açtığı önemli bir konuyu inceleyeceğiz: “Gürültü Kirliliği”.
Önce konu başlığımızı tanımlayalım.
Gürültü kirliliği; kişiyi bedensel ve ruhsal olarak olumsuz etkileyen, insanların işitme sağlığını ve algılamasını bozan, iş performansını azaltan, çevrenin sakinliğini yok ederek niteliğini değiştiren önemli bir çevre kirliliği türüdür.
Ses kirliliği olarak da adlandırılır. Özellikle motorlu araçların neden olduğu kirlilik, dünya çapında kayıtlara geçmiş durumdadır.
Uçak ve demiryolu araçlarının yarattığı gürültü de önemli bir etkendir. Diğer faktörler arasında ise araba alarmları, acil durum sirenleri, çeşitli beyaz eşyalar ile ev aletlerinin gürültüleri, fabrika-makine sesleri, yapım ve onarım çalışmaları, ses çıkaran hayvanlar, ses sistemleri, maç, eğlence ve sosyal faaliyetler sayılabilir.
Şüphesiz, gürültünün insanlar üzerinde birçok olumsuz etkisi mevcut. Oldukça net olan bu sonuçlar bakın neler söylüyor;
• Gürültü ani ve şiddetli olursa geçici 3-4 günlük bir işitme kaybına neden olur.
• İnsan birçok şeye fizyolojik olarak uyum sağlarken gürültüye uyum sağlayamaz.
• Gürültüye maruz kalma süresi, gürültünün etkilerinde de değişikliğe neden olur.
• Vücut, gürültüye psikolojik tepki gösterir.
Gürültü, sağlığı derinden etkiliyor. Ayrıca bunun ekonomik bir karşılığı olduğunu da unutmamak gerekiyor.
– Yapılan araştırmalara göre, gürültülü yerlerde çalışan işçilerde verimlilik yüzde 30 ila yüzde 60 oranında azalıyor.
– Gürültüsü çok olan hastanelerde yatan hastalar daha geç iyileşiyor. Bu da daha pahalı tedavi anlamına geliyor.
–Uyku kalitesinin azalması, anlama güçlüğü nedeniyle doğan kayıp zamanlar, doğru karar vermenin gecikmesi, konsantrasyon bozukluğu, gürültü nedenli hastalıklar yüzünden kaybolan günler; aşırı yorgunluk nedeniyle işin yavaş yürümesi,
–Üretimde nitelik ve nicelik kaybı, performans düşüklükleri,
–Stres ve yoğunluk nedeniyle toplumsal ilişkilerde sürtüşmelerin yaşanması,
–İşçi sağlığının iyileştirilmesi ile uygulanacak gürültü kontrolü tekniklerinin öğretilmesine ilişkin giderler,
–Gürültüye yoğun maruz kalanlara ödenen tazminatlar, gürültülü ortamlarda çalışanlara ödenen ücret farkları ve işitme kaybına neden olanlara ödenen tazminatlar, sağlığımızı olumsuz yönde etkileyen gürültünün parasal karşılığı.
Bu denli olumsuzluk teşkil eden gürültünün kontrol edilebildiğini de ekleyelim.
· Otomobil kullanımını azaltacak önlemler alınabilir.
· Ev ve iş yerlerinde ses yalıtımı yapılabilir.
· Gürültüye duyarlı alanlar, trafiği yoğun olan bölgelerden uzakta kurulabilir.
· Hatta toplum içerisinde yapılan konuşmalarda kısık sesle konuşmak bile gürültü kirliliğini engellemeye yardımcı olabilir.
Öte yandan bitkilerin, özellikle de ağaçların gürültüyü önlemede önemli bir rolü vardır. Bitkilerin sesi emme ve yansıtma özelliği bulunmaktadır. Gürültü kirliliği; iki yol arasına çalı ve ağaç karışımı bitki, cadde ve yol kenarına kısa bitkiler, kaldırım tarafına daha uzun ağaçlar dikilerek ve havaalanı ve otoyol çevrelerinde yeşil kuşak oluşturularak önlenebilir.
Alacağımız basit önlemlerle gürültü kirliliğini önlemeliyiz. Çünkü gürültü, rahatsızlık hali seviyesinden tahammülsüzlüğe kadar varabilir.
Modern dünyanın gürültülü olduğunu ve vücudumuzun ani ve yüksek seslere tepki gösterdiğini bilmemiz gerekiyor. Gürültü kirliliğinin zararlarını en aza indirmek için bazı tedbirleri hemen almamız gerektiğini unutmayalım.
Bu haftalık aktaracaklarımız bu kadar. Sevgili dinleyicilerimiz, nefes aldığınız her anın içinize sinmesi dileğimizle bu haftaki programımızı da noktalıyoruz. Bir sonraki programda görüşünceye dek sağlıcakla kalın.